Temettü Nedir? Temettü Nasıl Hesaplanır?

Temettü Kelime Anlamı

Temettü kelimesi "tadını çıkarma, yararlanma, fayda elde etme" anlamlarına gelir. Bu kelime dilimize Arapça'dan geçmiştir.

Temettü Ne Demek?

Bir şirketin hissesini satın alan her yatırımcı, o şirkete ortak olur. Bu ortaklık elbette kısmi bir ortaklıktır ve o şirkete karşı bir görev ve sorumluluk içermez ancak belli hak sahiplikleri sağlar. Bu haklardan biri de temettü kavramıdır.

Temettü kısaca, bir şirketin yıllık kârından ortaklarına dağıttığı payı ifade eder. Biraz daha açmak gerekirse temettü, şirketlerin yıllık bilanço sonuçlarına göre belirlenen net kârın bir kısmını veya yedek akçelerden ayrılan bölümü hissedârlarına nakit veya hisse senedi şeklinde ödenmesi anlamına gelir. Bu ödemeler, yatırımcıların şirketteki paylarına orantılı olarak gerçekleştirilir. 

Temettü veren hisseler, yatırımcılara düzenli gelir sağlama potansiyeli sunar. Özellikle uzun vadeli yatırımcılar için cazip olan bu hisseler, şirketin finansal sağlamlığının ve kârlılığının bir göstergesi olarak kabul edilir. Yatırımcılar için temettü, sadece kâr payı değil, aynı zamanda şirketin uzun vadeli büyüme ve başarısına dair güven veren bir işarettir.

Her Hisse Temettü Verir Mi?

Hiçbir şirket her dönem için temettü dağıtım garantisi sunmaz. Bir dönem temettü veren bir şirket başka bir dönem bunu gerçekleştirmeyebilir. Anonim şirketlerde bu kâr payı dağıtımının yapılıp yapılmayacağı kararı ve dağıtılacaksa hisse başına düşen temettü dağıtım miktarı, şirket genel kurulu tarafından alınan kararla yapılır. Bazı durumlarda, ana sözleşmeye eklenen özel maddelerle belirli hisse türlerine temettü dağıtımında öncelik tanınabilir.

Temettü Nasıl Alınır?

Temettü almak için öncelikle o şirketin hisse senedine sahip olmanız gerekmektedir. Ancak elbette bu hisseleri, şirketin temettü ödemesi yapacağı tarihten önce elde etmiş olmalısınız. Bunun dışında temettü dağıtımından faydalanmak için ekstra hiçbir şey yapmanız gerekmez. 

Yani kısaca, temettü ödemesi yapılacağı gün hesabınızda o şirketin hissesi bulunuyorsa, otomatik olarak temettü alırsınız.

Temettü Almak İçin Hisse Ne Zaman Alınmalı?

Temettü ödemesi alabilmek için, hisse senetlerini temettü ödeme tarihinden önce almanız şarttır. Yani hisseyi temettü dağıtım tarihinden 1 gün önce dahi alsanız temettü hakkı elde edersiniz. 

Ayrıca burada dağıtım günü piyasaların açılışıyla başlamış kabul edilir. Piyasaların açılmasından önce, o günün gecesinde alım yapsanız dahi bu hakka sahip olursunuz.

Eğer temettü ödemesi yapılacağı gün o şirketin hisselerine sahipseniz, şirket tarafından belirlenen temettü ödemesinden faydalanabilirsiniz. Bu nedenle, temettü ödemesinden faydalanmak isteyen yatırımcılar, belirlenen kesin tarihlerden önce hisseyi satın almalı ve ödeme gününe kadar bu hisseleri elinde tutmalıdır.

Temettü Miktarı Nasıl Belirlenir?

Temettü miktarının belirlenmesi, şirketler için stratejik bir karar sürecidir ve birkaç önemli faktöre dayanır. Bu süreçte dikkate alınan temel unsurlar, şirketin finansal sağlığı, yatırım planları, borç düzeyi ve mevcut piyasa koşullarıdır.

• Finansal Durum: Temettü ödemeleri, şirketin elde ettiği kârdan yapıldığı için, şirketin finansal performansı temettü miktarını doğrudan etkiler. Kârlılık düzeyi yüksek ve nakit akışı sağlam olan şirketler, genellikle düzenli ve yüksek temettü ödemeleri yapabilir.

• Yatırım ve Büyüme Stratejileri: Şirketler, genişleme veya yeni projeler gibi büyüme planları için kârlarını yeniden yatırma kararı alabilir. Bu tür yatırımlar, kısa vadede temettü ödemelerini sınırlayabilir ancak uzun vadede şirketin değerini artırarak hissedarlar için daha büyük getiriler sağlayabilir.

• Borç Yükü: Şirketin üzerindeki borç yükü, kullanılabilir nakit miktarını etkiler ve dolayısıyla temettü ödemelerini kısıtlayabilir. Borçlarını ödemek zorunda olan şirketler, temettü dağıtımını azaltmayı veya geçici olarak durdurmayı tercih edebilir.

• Piyasa Koşulları: Piyasa durumu, şirketin temettü politikalarını etkileyebilir. Ekonomik belirsizlik dönemlerinde, şirketler temettü ödemelerini azaltabilir veya erteleyebilir. Öte yandan, piyasanın olumlu olduğu dönemlerde temettü ödemeleri artırılabilir.

• Yasal Düzenlemeler: Temettü ödemeleri, ilgili mevzuatlara ve düzenlemelere uygun olarak yapılmalıdır. Bu düzenlemeler, temettü dağıtımının zamanlaması ve miktarı üzerinde belirleyici olabilir.

Şirketler, bu faktörleri değerlendirerek temettü miktarını belirler ve genellikle yıllık genel kurul toplantılarında hissedarların onayına sunar. 

Yatırımcılar, temettü yatırımı yaparken sadece güncel olarak en yüksek temettü veren hisseleri değil, aynı zamanda şirketin finansal sağlamlığını, sektördeki konumunu ve gelecek vaat eden büyüme potansiyelini de göz önünde bulundurmalıdır.

Temettü Hesaplama

Temettü hesaplama sürecinde, özellikle üç farklı oran öne çıkar:

• Genel Temettü Oranı 

• Hisse(Pay) Başına Düşen Temettü Oranı

• Temettü Verimliliği 

1. Genel Temettü Oranı Hesaplama

Genel temettü oranı, şirketin dönem içinde elde ettiği net kârdan ne kadarının hissedarlara dağıtıldığını gösterir. Basit bir formülle hesaplanır:

Genel Temettü Oranı = (Dağıtılan Kar Payı / Net Kar) x 100

Örneğin, bir şirketin ilgili dönemde 100.000 TL kâr ettiğini ve 20.000 TL'sini temettü olarak hissedarlarına dağıttığını varsayarsak, bu şirketin genel temettü oranı %20 olmuş olur.

2. Hisse(Pay) Başına Düşen Temettü Oranı Hesaplama 

Bir hissedarın alabileceği temettü miktarı, sahip olduğu hisse sayısına göre belirlenir. Formül şöyledir:

Hisse(Pay) Başına Düşen Temettü = Toplam Dağıtılabilir Kar / Toplam Hisse Sayısı​

Örneğin, 10.000 adet hisseye bölünmüş olan bir şirketin ilgili dönemde 20.000 TL temettü dağıtmaya karar verdiğini varsayalım. Bu şirketin hisse başına düşen temettü miktarı 2 TL olacaktır.

3. Temettü Verimliliği Hesaplama 

Temettü verimliliği, hisse başına düşen temettü miktarının hisse fiyatına oranıyla hesaplanır ve yatırımın getirisini gösterir:

Temettü Verimliliği = (Hisse Başına Temettü Miktarı / Hisse Fiyatı) x 100

Örneğin bir şirketin hisse fiyatı 50 TL ve hisse başına ödediği temettü 2.5 TL ise, bu şirketin temettü verimliliği %5 olacaktır.

Temettü Sonrası Hisse Fiyatı Artar Mı?

Temettü ödemeleri yapıldığı ilk anda hisse fiyatları artmaz, anında düşer. Ancak bu düşüş, şirketin kasasından çıkan nakit miktarını yansıtır. Örneğin, bir şirket hisse başına 50 TL değerindeyken 2 TL temettü öderse, hisse fiyatı otomatik olarak 48 TL'ye düşer. Dolayısıyla bu düşüş genellikle geçicidir.

Çünkü hisse fiyatındaki bu ilk düşüş, piyasa dinamiklerine ve şirketin finansal göstergelerine bağlı olarak kısa sürede toparlanarak artabilir. Sonuç olarak, temettü dağıtımında şirketin kasasından çıkan nakit sonucu yaşanan otomatik düşüş, sonrasındaki yeni alım/satım talepleriyle yeni bir denge bulacağından hisse fiyatıyla ilgili net bir çıkarım yapmayı sağlamaz.

Borsa İstanbul Temettü Veren Şirketler

Borsa İstanbul'da işlem gören şirketler, yatırımcılarına temettü ödemeleri yaparak kâr payı dağıtır. Yatırımcılar, temettü alabilmek için öncelikle ilgili şirketin hisselerini satın almalı ve temettü tarihlerini takip ederek hisseleri bu tarihlere kadar portföylerinde tutmalıdır. 

Borsa İstanbul'da temettü verimliliği yüksek olan hisseleri bulmak için BIST Temettü Endeksi ve BIST Temettü 25 Endeksi takip edilebilir. Bu endeksler, son üç yıl içinde nakit temettü ödeyen şirketleri içerir ve BIST Temettü 25 Endeksi, piyasa değeri en yüksek ilk 25 hisseyi kapsar. 

Bunun dışında aracı kurumların oluşturduğu, düzenli temettü veren hisseler, son 10 yılda en çok temettü veren hisseler, en yüksek temettü veren hisseler, temettü tarihleri ve 2024 temettü takvimi gibi listeleri inceleyerek yatırım kararlarınızda bu listelerden faydalanabilirsiniz.

Yurtdışı Temettü Hisseleri

Yurtdışı temettü hisseleri, farklı ülke ve şirket politikalarına göre değişiklik gösterir ve yatırımcılara çeşitli fırsatlar sunar. Örneğin ABD piyasasında temettü veren hisseler almak istiyorsanız, SEC gibi resmi kaynaklardan şirketlerin finansal durumları ve temettü politikaları hakkında bilgi edinebilirsiniz. Bunun ardından yerel veya uluslararası aracı kurumlar aracılığıyla yatırım hesabı açarak yatırımlarınızı gerçekleştirebilirsiniz. 

Hisse seçimi yaparken temettü verimi ve şirketin mali sağlığını dikkate almak, temettü tarihlerini takip etmek ve ödemeleri doğrudan yatırım hesabından almak önemlidir. Ayrıca, elde edilen temettü gelirleri üzerinden ödenmesi gereken vergiler için yerel vergi yasalarına uymanız da gereklidir. Bu adımlar, size düzenli gelir sağlamanın yanı sıra portföyünüzü küresel ölçekte çeşitlendirme imkanı verecektir.

Kitle Fonlamasında Temettü Ödemesi Alınır Mı?

Dünyada son dönemin popüler yatırım araçlarından biri haline gelen kitle fonlaması, yatırımcılara iki ayrı şekilde kazanç elde etme fırsatı sunmaktadır. Büyüme potansiyeli gösteren şirketlere erken aşamada yatırım yapmayı sağlayan kitle fonlaması, uzun vadeli bir yatırım aracıdır.

Bir şirketin temettü dağıtabilmesi için borsaya açılmış bir şirket olması, borsaya açılabilmesi için ise anonim şirketi olması ve belli şartları karşılıyor olması gereklidir. Kitle fonlaması kampanyası açan bir şirket, bu kampanya tamamlandıktan bir süre veya birkaç yıl içinde borsaya açılabilir ve takiben temettü dağıtımı gerçekleştirebilir.

Bunun yanında bu şirketin borsaya açılması ve geçen yıllar içinde büyümesi halinde hisse fiyatının artış göstermesi muhtemel olduğundan, yatırımcılar bu yolla da kazanç sağlama şansına sahip olurlar.

Ayrıca, kitle fonlama platformları, yatırımcıların kendi aralarında iletişim kurmalarına imkan sağlamaktadır. Yatırımcılar bu yolla da istedikleri zaman sahip oldukları hisseleri ellerinden çıkararak kazanç sağlayabilirler.

Kitle fonlaması hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız.

valÜ ile Temettü Geliri Elde Etme Şansı Yakalayın!

Yatırım dünyasına hızlı ve güçlü bir giriş yapan valÜ Türkiye yatırımcılara; teknoloji ve üretim alanlarında faaliyet gösteren, büyüme potansiyelini kanıtlamış girişimlere erken safhada yatırım yapma fırsatı sunan bir kitle fonlama platformudur.

SPK onayı ve Takasbank entegrasyonlarıyla valÜ, yatırımcılara yasal ve güvenli bir atmosferde yatırım yapma imkanı sunar.

valÜ platformu, kitle fonlamasının avantajlarını kullanarak girişimcilere şirketlerinin büyüme hedeflerini gerçekleşme fırsatı sunarken yatırımcılara ise girişimler bu atılımlarını gerçekleştirmeden önce  yatırım yapma  imkanı sağlar.

Yatırımcılar, bir yandan bu girişimlerin büyüme hedeflerini gerçekleştirmeleri durumunda sahip oldukları hisselerden ciddi gelirler elde etme fırsatı yakalayabilir, bir yandan da bu şirketlerin ileriki aşamalarda halka açılmaları ve temettü dağıtmaları durumunda düzenli temettü geliri elde etme imkanı elde edebilirler.

valÜ platformunda yer alan projeleri incelemek ve yatırım yapmak için buraya tıklayın!